Vai trò của truyền thông trong phòng bệnh tan máu bẩm sinh

Bệnh tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là một trong những thách thức lớn của ngành y tế Việt Nam, với khoảng 20.000 bệnh nhân cần điều trị thường xuyên và khoảng 14 triệu người mang gen bệnh. Trong bối cảnh đó, công tác truyền thông đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.

Theo báo cáo của Hội Tan Máu Bẩm Sinh Việt Nam, từ năm 2016 đến nay, các chiến dịch truyền thông đã giúp tăng gấp đôi số lượng người tham gia sàng lọc trước sinh, đặc biệt là tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Chiến dịch “Dòng máu lạc hồng” được tổ chức hàng năm không chỉ kêu gọi hiến máu mà còn cung cấp thông tin về bệnh Thalassemia, giúp cộng đồng hiểu rõ về cách phòng bệnh và phát hiện sớm.

Bên cạnh đó, các buổi hội thảo khoa học như “Thực trạng bệnh Thalassemia tại Việt Nam và giải pháp phòng bệnh trong tình hình mới” đã thu hút sự tham gia của các chuyên gia y tế và nhà hoạch định chính sách. Thông qua các diễn đàn này, nhiều giải pháp đã được đề xuất nhằm mở rộng chương trình sàng lọc trước hôn nhân và tăng cường giáo dục sức khỏe trong cộng đồng.

Trên nền tảng mạng xã hội, Hội Tan Máu Bẩm Sinh Việt Nam đã sử dụng Facebook và YouTube để chia sẻ các video ngắn về câu chuyện của những bệnh nhân Thalassemia đã vượt qua khó khăn và sống lạc quan. Một ví dụ điển hình là câu chuyện của em Nguyễn Thị An, một bệnh nhân tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương, người đã kiên cường chiến đấu với bệnh tật và trở thành tình nguyện viên tích cực trong các chiến dịch hiến máu.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là tiếp cận các vùng sâu, vùng xa, nơi nhận thức về bệnh còn hạn chế. Để khắc phục, Hội đã phối hợp với các trung tâm y tế địa phương và tổ chức các buổi tập huấn, tư vấn cho cán bộ y tế và người dân. Chương trình sàng lọc gen bệnh cho 2.000 người dân tại xã Minh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của truyền thông cộng đồng.

Hoạt động tư vấn – xét nghiệm sàng lọc gen bệnh cho người dân tại Chiêm Hoá, Tuyên Quang

Không chỉ dừng lại ở đó, Hội Tan Máu Bẩm Sinh Việt Nam còn ghi dấu ấn qua hoạt động “Ngày hội áo dài dành cho nữ bệnh nhân Thalassemia” diễn ra tại Hà Nội, thu hút hàng ngàn lượt tham gia. Những hoạt động này giúp lan tỏa thông điệp về phòng bệnh, chia sẻ những khó khăn của người bệnh và góp phần nâng cao nhận thức về sàng lọc bệnh trước hôn nhân.

Sự kiện ngày hội áo dài của nữ bệnh nhân thalassemia diễn ra tại Hà Nội

Ngoài ra, việc ứng dụng mạng xã hội để truyền tải thông tin cũng tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ. Những video ngắn trên TikTok hay các bài viết cảm xúc trên Facebook về hành trình chiến đấu của bệnh nhân Thalassemia đã chạm đến trái tim của cộng đồng, khơi dậy tinh thần sẻ chia và trách nhiệm xã hội.

Nhìn vào thực tế, có thể thấy truyền thông chính là chiếc cầu nối giúp thay đổi hành vi và nhận thức của cộng đồng về bệnh tan máu bẩm sinh. Khi thông tin được truyền tải một cách chính xác, sáng tạo và gần gũi, người dân sẽ chủ động trong việc sàng lọc, phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Đó chính là nền tảng vững chắc để Việt Nam tiến tới mục tiêu kiểm soát và giảm thiểu số ca mắc mới Thalassemia trong tương lai.

(Thực hiện: Thuỳ Linh, ảnh BTC cung cấp)